آموزش حسابداری صنعتی

حسابداری صنعتی چیست ؟

حسابداری صنعتی یک از شاخه های حسابداری است و محاسبه بهای تمام شده کالا ها و محصولات از وظایف حسابداران صنعتی می باشد. کنترل و مدیریت هزینه ها و در مواقع لزوم گرفتن تصمیماتی برای کاهش هزینه های اضافه و افزایش سود شرکت در رشته حسابداری صنعتی بسیار اهمیت دارد.
از حسابداری صنعتی برای کاهش هزینه ها برای ساخت کالا و قیمت گذاری مناسب روی محصولات تولید شده و کنترل موجودی استفاده گسترده ای میشود. کاربرد حسابداری صنعتی کمک میکند تا با برآورد هرینه های تولید محصولات گام مثبتی در جهت پیشرفت شرکت های تولیدی برداشته شود.

کاربرد حسابداری صنعتی

کاهش هزینه ها، کنترل موجودی کالا ها یا محصولات، گرفتن تصمیم های دقیق برای قیمت گذاری محصولات از کاربرد هایی هستند که ارزیابی آنها برای شرکت ها بسیار کمک کننده می باشد.
در عرصه تولید و پیشرفت شرکت های تولیدی انجام اقداماتی مانند تجزیه و تحلیل، پیش بینی و برآورد هزینه ها بسیار حیاتی است و شرکت ها باید همیشه آماری دقیق از بهای تمام شده مواد اولیه محصولات خود داشته باشند تا در هنگام تولید محصولات بتوانند تصمیماتی درست و دقیق بگیرند.
در واقع میتوان در تعریف حسابداری صنعتی گفت که این رشته یا بهای تمام شده زیر شاخه ای از رشته حسابدرای مدیریت هستند که با به کارگیری آن ها در سود آوری مجموعه نقش موثری داشت.

وظایف حسابداری صنعتی

  • کمک به برنامه ریزی و اجرای برنامه ها
  • تحلیل و کنترل بودجه های سازمان یا شرکت
  • تجزیه و تحلیل گزارشات برای کاهش هزینه ها و بهبود وضعیت تولید
  • جمع آوری اطلاعات مربوط به هزینه های انجام شده و بررسی سود به دست آمده
  • جمع آوری، طبقه بندی و ثبت گزارشات برای کمک به مسئولان مربوطه برای گرفتن بهترین تصمیمات
  • تعیین و کنترل ارزش موجودی های یک شرکت به منظور هزینه یابی، تعیین قیمت و کنترل موجودی کالا ها و محصولات

برآورد هزینه‌های مستقیم تولید

هزینه هایی که به دلیل ارتباط مستقیم با کالای تولید شده یا ارتباط با مرحله ای از تولید، هزینه مستقیم تولید نامیده می‌شوند. مواد اولیه به کار رفته در تولید کالا و دستمزد مستقیم کارگران مرتبط با تولید از مهم ترین ویژگی های هزینه های مستقیم است. هزینه های مستقیم در سه دسته مواد اولیه مستقیم، دستمزد مستقیم و سایر هزینه های مستقیم طبقه بندی می شوند.

  • مواد اولیه مستقیم

همانطور که از نامش پیداست شامل مواد اولیه ای است که به طور مستقیم در تولید محصول به مصرف می شوند مانند؛ آهن، آجر، سیمانف گچ و . . . که از جمله نمونه های مواد مستقیم هستند.

  • دستمزد مستقیم

نیرو‌ی انسانی در هر شرکت تولید کالا و محصول بسیار ضروری است. برای مثال کارگران ساختمان در ساخت ساختمان نقش مستقیم و مهمی را به عهده دارند و دستمزدی که به کارگران پرداخت می‌شود هزینه مستقیم به حساب می اید که از جمله دستمزد مستقیم است.

  • سایر هزینه های مستقیم

در بعضی از مجموعه های تولیدی در کنار مواد اولیه و دستمزد کارکنان موارد دیگری نیز وجود دارد که شامل هزینه های مستقیم می شود.

برآورد هزینه‌های غیرمستقیم

هزینه های غیر مستقیم بعد از هزینه های مستقیم محسابه شده و گاهاً برای انجام یک کسب و کار به عنوان هزینه واقعی حساب می شوند. هزینه های غیر مستقیم از هزینه ای مربوط به تولید یک محصول یا کالای خاص بیشتر بوده و شامل هزینه نگهداری کل یک شرکت یا مجموعه تولیدی می شود. امکان تولید اشیای هزینه از هزینه های غیر مستقیم نیروی کار به دست می آید و فقط برای یک محصول یا کالای مشخص نیست و اینگونه هزینه های مورد نیاز برای تولید تامین می شود.
برای مثال یک نیروی کاری با که با عنوان دستیار مدیر مشغول به کار است از کل شرکت به جای یک محصول خاص پشتیبانی می کند. در این صورت عمل این نیروی کاری به عنوان هزینه های غیر مستقیم حساب می شود. هزینه های تبلیغات و بازریابی، مزایای اضافی، ارتباطات مانند نیروی کارکنان و خدمات و حقوق و دستمزد در حسابداری و . . . از مثال هایی برای هزینه های غیر مستقیم هستند.

بررسی مراکز هزینه

مراکز هزینه به نوعی همان مراکز تولید است که شامل زیرمجموعه هایی می شود که هر کدام از این زیرمجموعه ها مراکز هزینه ی دیگری را در بر می گیرند. برای مثال بخشی از مرحله تولید یا ماشین آلات خاصی که در یک مرحله استفاده می شوند از زیرمجموعه های یک چرخه ی تولید هستند و هرکدام به تنهایی یک مرکز هزینه به شمار می روند.
هرچقدر مراکز هزینه در یک مجموعه حسابداری بیشتر باشد، کنترل حسابدار بر روی هزینه های یک بنگاه اقتصادی نیز بیشتر می شود. حسابداران با بررسی مراکز هزینه در زمینه هزینه های مصرفی و سرمایه گذاری مدیریت بهتری را می توانند اعمال کنند.

تهیه گزارشات

از مهم ترین وظایف یک حسابدار تهیه گزارشات حسابداری به صورت دوره ای است. تهیه گزارشات و تحویل آنها به مدیران از اصلی ترین وظایف یک حسابدار است که در صورتی که این عمل به نحو احسن انجام شود، بهبود و پیشرفت شرکت را به دنبال دارد.
تحلیل و بررسی گزارش های تهیه شده که می تواند به صورت دوره های ماهانه و سالانه باشد به بررسی روند فعالیت و توید محصولات می پردازد تا با آشنایی با نقاط قوت و ضعف، ضمینه های رسیدن به تولید و سود بیشتر فراهم شود. گزارشات در دو نوع درون سازمانی و برون سازمانی وجود دارند.
گزارشاتی در مورد مصرف مواد و بهای تمام شده محصول تولید شده از نمونه های گزارشات درون سازمانی هستند و با هدف افزایش آگاهی مدیران یک مجموعه تهیه می شوند.
گزارش هایی مانند بهای تمام شده کالای فروش رفته و سود و زیان محصول تولیدی از جمله گزارش های بیرون سازمانی هستند و با هدف ارائه گزارشاتی مطابق با استاندارد ها و اصول پذیرفته شده تهیه و مورد استفاده قرار می گیرند.

حسابدار صنعتی کیست

بیان کردن اطلاعات حسابداری به زبان ساده و گویا تر از جمله وظایف یک حسابدار صنعتی است. حسابدارصنعتی نیرویی است که در شرکت ها و سازمان ها به جمع آوری اطلاعات مالی و صنعتی می پردازد تا وضعیت اقتصادی و صنعتی یک شرکت را بهبود ببخشد.
گزارشاتی که حسابدار صنعتی جمع آوری، بررسی و ثبت می کند به او کمک می کند تا سلامت مالی شرکت را راحت تر به صورت دوره ای بررسی کند و اطلاعات و راهنمایی های موردنیاز را به مدیران مربوطه انتقال دهد.

اهمیت حسابداری صنعتی

  • جمع آوری و تحویل گزارشات حسابداری مربوط به بورس که باید در دوره های سالانه و یا سه ماهه به مدیران یا سهامداران.
  • تسهیل کردن حسابرسی قانونی. ( کمکی به حسابداران برای بررسی سلامت امور مالی مجموعه. )
  • جمع آوری گزارش های مالی برای برنامه ریزی و کمک به تجزیه و تحلیل گزارش های مالی.
  • افزایش سرمایه گذاری های داخلی و خارجی.
  • عموم مردم می توانند عملکرد سازمان و مدیران را با کمک گزارشات تهیه شده بررسی و تحلیل کنند.
  • تهیه ی گزارش های مالیاتی برای ارائه صورت حساب های مالی.

انواع روش هزینه یابی در حسابداری صنعتی

از آنجایی که با تعریف هزینه در حسابداری صنعتی آشنا شدیدف اکنون به انواع روش هزینه یابی در حسابداری می پردازیم :

  • هزینه یابی جذبی
  • هزینه یابی مستقیم یا نهایی
  • هزینه یابی برآوردی یا تخمینی
  • هزینه یابی سفارش کار
  • هزینه یابی مرحله ای
  • هزینه یابی استاندارد
  • هزینه یابی بر مبنای فعالیت

هزینه یابی جذبی

هزینه یابی جذبی به کلیه هزینه هایی که در جریان بهای تمام شده ی تولید مواد مستقیم، دسمتزد و سربار متغیر کالا ها جذب می شود، اطلاق می گردد.

هزینه یابی مستقیم یا نهایی

متناسب با مقدار حجم تولید، هزینه های یک محصول دچار تغییرات می شود و هنگامی که در پایان هر دوره هزینه هایی به طور مستقیم به کالای در حال تولید و بهای تمام شده افزون می گردد، از روش هزینه یابی مستقیم یا نهایی استفاده می شود.

هزینه یابی برآوردی یا تخمینی

هنگامی که قرارداد یا پیمانی با دیگر شرکت ها و سازمان ها بسته می شود، از قبل هزینه ای پیش بینی می شود و به آن هزینه یابی برآوردی یا تخمینی گفته می شود. هزینه هایی که بعد از فروش ایجاد می شوند نمونه ای از روش هزینه یابی برآوردی یا تخمینی می باشد.

هزینه یابی سفارش کار

بعضی شرکت ها بر اساس آنچه که مشتریان نیاز دارند به تولید محصولات می پردازند که به این محصولات محصولات سفارشی گفته می شود. و اما هزینه یابی سفارش کار مجموعه قوانینی است که در هنگام جمع آوری، خلاصه سازی و ثبت هزینه های تولید از ابتدا تا انتهای تولید رعایت می شوند. در روش هزینه یابی سفارش کار هر سفارش به طور جداگانه جمع آوری و ثبت می شود.

هزینه یابی مرحله ای

از روش هزینه یابی مرحله ای در محصولاتی که مرحله تولید محصول بعد از مرحله مواد خوام است، برای محاسبه بهای تمام شده آن محصولات استفاده می شود. شرکت هایی که تولیداتشان با این روش انجام می شود معمولاً محصولات فرعی و متنوعی را تولید می کنند.

هزینه یابی استاندارد

در هزینه یابی استاندارد، حسابداران هزینه‌های لازم را در ابتدا پیش‌بینی می‌کنند و بعد آن را با هزینه های واقعی مقایسه می‌کنند و در صورتی که هزینه های مغایرت داشته باشند، دلایل را تجزیه و تحلیل می‌کنند تا مشکل را پیدا کنند.

هزینه یابی بر مبنای فعالیت

سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت به عنوان روشی که هزینه ها، فعالیت ها، عملکرد و منابع را اندازه گیری می کند، تعریف می شود.

چرا از نرم افزار در حسابداری صنعتی استفاده میشود ؟

نرم افزار های حسابداری به دلیل مواردی مانند؛ آگاهی از سود و زیان شرکت، قیمت گذاری و ارزیابی کالا ها یا محصولات با سود فروش مناسب، محاسبه بهای تمام شده کالای تولید شده، کنترل، بررسی و کاهش هزینه ها، مقرون به صرفه بودن با توجه به امکاناتی که در اختیار حسابدار قرار می دهند.
ایجاد یک خط تولید منظم و توسعه واحد های صنعتی و . . . در حسابداری صنعتی و توسط حسابداران استفاده می شوند.

اهداف حسابداری صنعتی

یک حسابدار صنعتی در زمینه ی حسابداری صنعتی به طور کلی به جمع آوری، طبقه بندی و کنترل هزینه ها می پردازد و 3 هدف از حسابداری صنعتی انتظار می رود :

  • حساب سود و زیان و ترازنامه

برای اندازه گیری مقدار درآمد و ارزیابی موجودی ها، بهای تمام شده محاسبه می شود.

  • گزارش های کنترل

اطلاعات مورد نیاز برای کنترل عملیات ها در اختیار مدیران مربوطه قرار می گیرد.

  • تجزیه و تحلیل ها و مطالعات مخصوص

برای برنامه ریزی ها و تصمیمات آینده و ضروری اطلاعات لازم در اختیار مسئولان قرار می گیرد.

طبقه بندی هزینه در حسابداری صنعتی

  • طبقه بندی طبیعی هزینه ها
  • طبقه بندی بر اساس ارتباط با تولید
  • طبقه بندی هرینه های مستقیم
  • طبقه بندی هرینه های غیر مستقیم
  • طبقه بندی هزینه بر اساس حجم تولید

طبقه بندی طبیعی هزینه ها

هزینه های طبیعی به هزینه های تولید و هزینه های تجاری طبقه بندی می شوند.

  • هزینه های تولید

هزینه هایی هستند که برای تولید و مصرف محصولات و کالا ها ایجاد می شوند برای نمونه می توان به مواردی مانند مواد اولیه مصرفی، هزینه دستمزد و سایر هزینه های تولید اشاره کرد.

  • هزینه های تجاری

هزینه هایی هستند که برای ساخت محصول و سایر بخش های اداری، توزیع و فروش و . . . ایجاد می شوند؛ همچنین به این هزینه ها، هزینه های عملیاتی نیز گفته می شود.

طبقه بندی بر اساس ارتباط با تولید

در حسابداری صنعتی هزینه های بر اساس ارتباط با تولید به دو گروه تقسیم می شوند؛ که یکی هزینه های مستقیم و دیگری هزینه های غیرمستقیم می باشد.

طبقه بندی هزینه های مستقیم

طبقه بندی هزینه های مستقیم بر اساس دلایلی مانند ارتباط مستقیم با تولید و مرتبط بودن آن با مراحلی از تولید کالاها، به هزینه های مستقیم معروف هستند. دستمزد مستقیم اشخاص مرتبط با تولید و مواد اولیه به کار برده شده برای تولید کالاها ، از جمله مواردی است که در این زمینه می توان به آن ها اشاره کرد. برای مثال، چوب استفاده شده در تولید انواع وسایل از جمله مبلمان، نمونه بارزی از دسته هزینه های مستقیم می باشد .

طبقه بندی هزینه های غیر مستقیم

هزینه ها در ارتباط با تولید به دو دسته طبقه بندی می شوند که یکی از آنها هزینه های غیر مستقیم است. هزینه های غیر مستقیم به هزینه هایی گفته می شود که در تولید نقشی پر رنگی ندارند و در واقع ارتباط مستقیمی با تولید ندارند اما برای تولید محصولات یا کالا ها لازم هستند. هزینه هایی مانند روغن مصرفی دستگاه های تولیدی، هزینه های سوختف حقوق و دستمزد ( برای مثال حقوق سرکارگران ) و . . . هزینه های غیر مستقیم هستند و نمی توان به راحتی به یک محصول یا مرحله تولید و سفارش معین ربط داد.

طبقه بندی هزینه بر اساس حجم تولید

هزینه ها بر اساس حجم تولید به 3 گروه تقسیم بندی می شوند و به دلیل اینکه در بعضی مواقع میزان تولید بر مقدار هزینه ها تاثیر دارد، در بین مقدار هزینه و میزان تولید ارتباطی در نظر گرفته می شود. به دلیل این دیدگاه هزینه ها بر اساس حجم تولید به هزینه های ثابت، هزینه های نیمه متغیرو هزینه ای متغیر دسته بندی می شوند.

تفاوت حسابداری صنعتی و حسابداری مالی

در حسابداری صنعتی به جمع آوری اطلاعات در زمینه هزینه های یک سازمان یا شرکت، محاسبه ی بهای تمام شده گزارشات و خدمات و ارائه روش های مناسب برای کاهش هزینه ها و افزایش سود پرداخته می شود و این اطلاعات همه از بررسی و تحلیل روش های تولید به دست می آیند.
اما حسابداری مالی فرایند خلاصه سازی تمامی گزارشات معاملات انجام شده در یک کسبو کار یا مجموعه است و این اطلاعات جمع آوری و خلاصه شده نیز ثبت می شوند. حسابداری مالی در یک شرکت یا کسب و کار وضعیت مالی و عملکرد آن مجموعه را به صورت تصویری دقیق نشان می دهد. در حسابدرای مالی تمرکز روی ارائه مشاوره مالی تخصصی به مشتریان است.

پیش نیاز های ورود به حسابداری صنعتی

  • نوشتن یک رزومه کاری مناسب
  • داشتن تسلط بر قوانین مالیاتی
  • آشنایی و حداقل توانایی برای کار با کامپیوتر
  • برخورداری از تجربه مرتبط با موضوع و دانش مورد نیاز
  • داشتن تسلط کامل به قوانین بیمه تأمین اجتماعی و قوانین کار
  • آشنایی و توانایی کار با نرم افزار های مایکروسافت آفیس به خصوص نرم افزار اکسل ( Excel )

مرکز هزینه چیست

مرکز هزینه به قسمت هایی از بنگاه های اقتصادی گفته می شود که در آن ها به تولید کالا و خدمات هزینه پرداخته می شود. به بیان ساده تر هر بخش یا قسمتی از شرکت که در ایجاد هزینه نقش داشته باشد، یک مرکز هزینه به حساب می آید.

مراکز هزینه در حسابداری صنعتی

مراکز هزینه قسمت های سازمانی مانند؛ بخش اداری، بخش امور مالی، بخش فروش و . . . و مراکز هزینه دوایر تولیدی مانند؛ ایستگاه مونتاژ، استگاه رنگ و . . . از جمله مراکز هزینه در حسابداری صنعتی هستند.

انواع گزارش ها در حسابداری صنعتی

انواع گزارشات در تعریف حسابداری صنعتی به دو مورد تقسیم می شود که شامل :

مزیت های رشته حسابداری صنعتی

باتوجه به آن که پیشرفت صنایع در ایران روز به روز بیشتر میشود رسیدگی به امور مالی و مالیاتی این مرازک نیاز به تخصص دارد. به همین دلیل رشته حسابداری صنعتی بیشتر از گذشته مورد استقبال قرار گرفته و در بازار کسب و کار ایران بیش از گذشته حس میشود.
بهره گیری از حسابداران صنعتی برای مدیران شرکت ها و سازمان ها مزایای زیادی دارد و میتواند زودتر آن ها را به اهدافشان برساند. حسابداری صنعتی به نظارت بر جریان پول بسیار کمک میکند و میتواند عملکرد مشاغل را نیز ارزیابی کند.

شروع یادگیری حسابداری صنعتی با اکادمی همیار

سؤالات متداول

حسابداری صنعتی چیست؟

حسابداری صنعتی یک از شاخه های حسابداری است و محاسبه بهای تمام شده کالا ها و محصولات از وظایف حسابداران صنعتی می باشد. کنترل و مدیریت هزینه ها و در مواقع لزوم گرفتن تصمیماتی برای کاهش هزینه های اضافه و افزایش سود شرکت در رشته حسابداری صنعتی بسیار اهمیت دارد.

وظایف حسابداری صنعتی چیست؟

کمک به برنامه ریزی و اجرای برنامه ها – تحلیل و کنترل بودجه های سازمان یا شرکت – جمع آوری، طبقه بندی و ثبت گزارشات برای کمک به مسئولان مربوطه برای گرفتن بهترین تصمیمات – تجزیه و تحلیل گزارشات برای کاهش هزینه ها و بهبود وضعیت تولید

مزیت های رشته حسابداری صنعتی ؟

باتوجه به آن که پیشرفت صنایع در ایران روز به روز بیشتر میشود رسیدگی به امور مالی و مالیاتی این مرازک نیاز به تخصص دارد. به همین دلیل رشته حسابداری صنعتی بیشتر از گذشته مورد استقبال قرار گرفته و در بازار کسب و کار ایران بیش از گذشته حس میشود. بهره گیری از حسابداران صنعتی برای مدیران شرکت ها و سازمان ها مزایای زیادی دارد و میتواند زودتر آن ها را به اهدافشان برساند. حسابداری صنعتی به نظارت بر جریان پول بسیار کمک میکند و میتواند عملکرد مشاغل را نیز ارزیابی کند.